Op 11 juni kwamen we samen voor een inspirerende middag over de toekomst van duurzaam bouwen. We gingen dieper in op een breder perspectief: van biobased bouwen naar een visie op toekomstbestendig bouwen. Een ontwikkeling die niet alleen logisch is, maar ook noodzakelijk voor de opgaven waar we voor staan. “Als we op een andere manier met elkaar gaan samenwerken kunnen we meters maken” aldus Jan Willem van de Groep.
Toekomstbestendig bouwen
“Ik denk dat toekomstbestendig bouwen vooral iets sociaals is,” opende Jan Willem van de Groep zijn presentatie. Deze uitspraak vat de kern van de nieuwe benadering samen: het gaat niet alleen om klimaatrobuuste, circulaire en energiezuinige gebouwen, maar vooral om sociaal veerkrachtige en cultureel gewortelde plekken waar mensen zich thuis voelen en gemeenschappen kunnen floreren.
De definitie die van de Groep presenteerde is: “Toekomstbestendig bouwen is het integraal ontwikkelen van woon- en leefomgevingen die niet alleen klimaatrobuust, circulair en energiezuinig zijn, maar ook sociaal veerkrachtig en cultureel geworteld – plekken waar mensen zich thuis voelen, gemeenschappen zich kunnen vormen en waar de gebouwde omgeving bijdraagt aan verbinding tussen generaties, buurten en landschap.”
“Bij het ‘Hoe’ zit de crux. Toekomstbestendig bouwen kan altijd, maar de mate wordt bepaald door de beschikbaarheid van middelen. Het is de kunst om duidelijk te maken welke middelen beschikbaar zijn zodat de bouwsector hierop kan anticiperen. Wonion laat bijvoorbeeld zien dat dit kan doordat ze transparant zijn over de middelen die ze overhebben voor het creëren van waarde. Als we op een andere manier met elkaar gaan samenwerken dan kunnen we meters maken.”
“Ik zie toekomstbestendig bouwen als een vervolg op samen biobased bouwen.”
Er is al best wat gebeurd: het is niet alsof we op 0 beginnen. In de Achterhoek hebben bijvoorbeeld de Achterhoek ambassadeurs, Samen Biobased Bouwen en de Cirkelregio al het nodige gedaan. Daar komt duidelijk uit waar behoefte aan is in en dat gaat van algemene definitie tot juridische kaders en implementatie. We zien dat heel veel ambtenaren de ruimte zoeken om te kunnen handelen. Zeker in kleine gemeentes hebben ze weinig tijd hiervoor dus wij willen ze helpen met het zoeken van bestuurlijke ruimte hiervoor. Mooi voorbeeld van wat al wel kan: het Leger des Heils in Rotterdam. Wilde eerste beton, maar liet doorrekenen op hout en kwam dan 30% duurder uit. Hij is zelf gaan ontwerpen met een goede architect en kon het uiteindelijk wél goedkoper in hout bouwen.
“Ik wil niet gaan eisen, ik wil de ontwerpers, ontwikkelaars en bouwers goed laten nadenken over hoe je het integraal aanpakt. En ik geef je op een briefje dat je verrast zult zijn door de resultaten waar marktpartijen dan mee komen.”
Ook de city deal toekomstbestendige leefomgeving is interessant om te noemen: wij werken als NABB intensief met hen samen. Dat komt omdat het verhaal van enkel biobased bouwen lastig binnenkomt bij gemeentes: het is een onderdeel van het grotere kader. We moeten landelijk één kader hebben om toekomstbestendig te definiëren. Hier zijn 25 gemeentes bij aangesloten, waaronder gemeente Doetinchem. In die gemeentes krijgen we experimenteerruimte om te helpen bij tenders en dergelijke. Zo ondersteunen we bij gebiedsontwikkelingen en plannen.